Vụ Tân Hoàng Minh: 6.630 nhà đầu tư bị chiếm đoạt hơn 8.600 tỉ đồng ra sao?

Ngày mai 19.3, TAND TP.Hà Nội sẽ mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án xảy ra tại Công ty TNHH thương mại dịch vụ khách sạn Tân Hoàng Minh (gọi tắt là Tập đoàn Tân Hoàng Minh).

15 bị cáo cùng bị truy tố tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trong đó có ông Đỗ Anh Dũng, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh; Đỗ Hoàng Việt, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh, con trai ông Dũng.

CACC

Chỉnh sửa báo cáo tài chính để phát hành trái phiếu

Theo Viện KSND tối cao, Tập đoàn Tân Hoàng Minh được thành lập năm 1993, thay đổi kinh doanh lần gần nhất năm 2021, vốn điều lệ 10.000 tỉ đồng, do ông Đỗ Anh Dũng làm Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc, người đại diện theo pháp luật.

Nhằm mở rộng lĩnh vực kinh doanh, ông Dũng thành lập thêm 45 công ty rồi chỉ định người nhà hoặc cá nhân liên quan đến Tân Hoàng Minh đứng tên sở hữu. Điển hình là Công ty TNHH đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt (gọi tắt Công ty Ngôi Sao Việt), Công ty CP đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil (gọi tắt Công ty Soleil) và Công ty CP Cung Điện Mùa Đông.

Đầu năm 2021, ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19 khiến thị trường bất động sản "đóng băng", Tập đoàn Tân Hoàng Minh gặp nhiều khó khăn trong kinh doanh, đầu tư. Để giải quyết vấn đề, ông Dũng chỉ đạo con trai Đỗ Hoàng Việt tìm phương án huy động vốn cho tập đoàn.

Hai cha con thống nhất chủ trương sử dụng các pháp nhân thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh để phát hành trái phiếu riêng lẻ, sau đó hợp thức trái chủ, sử dụng pháp nhân của tập đoàn, bán cho nhà đầu tư. 3 công ty được lựa chọn để phát hành trái phiếu gồm Ngôi Sao Việt, Soleil và Cung Điện Mùa Đông.

Tuy nhiên, do kết quả kinh doanh của cả 3 pháp nhân này đều không đủ điều kiện, ông Việt chỉ đạo cấp dưới chỉnh sửa thông tin trong các báo cáo tài chính không đúng với thực tế. Nhờ vậy, từ tháng 7.2021 - tháng 3.2022, 3 công ty Ngôi Sao Việt, Soleil và Cung Điện Mùa Đông lần lượt phát hành 9 gói trái phiếu, với tổng trị giá 10.300 tỉ đồng. Các gói trái phiếu đều được tạo lập bằng hồ sơ gian dối, không có việc sử dụng tiền trái phiếu để đầu tư vào các dự án như thông tin công bố.

T.N

Lấy tiền nhà đầu tư sau trả cho nhà đầu tư trước

Cùng thời điểm phát hành các gói trái phiếu, Chủ tịch Tập đoàn Tân Hoàng Minh Đỗ Anh Dũng ủy quyền cho cấp dưới ký hợp đồng giả cách, "chạy dòng tiền" mua lại 9 gói trái phiếu mà nhóm công ty con đã phát hành.

Tài liệu điều tra cho thấy trước mỗi đợt thanh toán tiền, số tiền trong tài khoản của Tập đoàn Tân Hoàng Minh chỉ dao động từ gần 40 - 200 tỉ đồng. Tiền này được rút, nộp vào tài khoản của 3 công ty Ngôi Sao Việt, Soleil và Cung Điện Mùa Đông dưới danh nghĩa thanh toán tiền mua trái phiếu (vòng 1). Sau đó, tiền được chuyển tiếp sang tài khoản cá nhân hoặc Tập đoàn Tân Hoàng Minh theo đúng mục đích, phương án phát hành (vòng 2). Cuối cùng, tiền chuyển ngược vào tài khoản của Tập đoàn Tân Hoàng Minh (vòng cuối) để lặp lại vòng 1, cứ thế quay vòng đến khi đủ giá trị các gói trái phiếu.

Đáng chú ý, theo quy định tại Nghị định 153/2020, đối với trái phiếu không chuyển đổi và không kèm chứng quyền, đối tượng mua trái phiếu phải là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Để lách luật, ông Dũng thành lập Trung tâm Kinh doanh trái phiếu thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh, giao cho con trai Đỗ Hoàng Việt làm giám đốc. Bị cáo còn ủy quyền cho 22 cá nhân trong tập đoàn ký hợp đồng hợp tác đầu tư trái phiếu, mà bản chất là bán trái phiếu cho nhà đầu tư.

Do tin tưởng các gói trái phiếu được phát hành đúng quy định, Tập đoàn Tân Hoàng Minh lại là doanh nghiệp lớn và có thương hiệu, hàng ngàn nhà đầu tư (phần lớn không phải nhà đầu tư chuyên nghiệp) đã ký hợp đồng đầu tư để trở thành chủ sở hữu 9 gói trái phiếu.

Viện KSND tối cao xác định, Tập đoàn Tân Hoàng Minh thu về gần 14.000 tỉ đồng. Bị cáo Đỗ Anh Dũng chỉ đạo sử dụng số tiền này để trả nợ, mua cổ phần, chi tiêu cá nhân…; không đúng mục đích, phương án phát hành trái phiếu. Trong đó, hơn 5.100 tỉ đồng là tiền của nhà đầu tư sau được dùng để trả cho nhà đầu tư đến hạn trước.

Hậu quả, 6.630 nhà đầu tư bị chiếm đoạt hơn 8.600 tỉ đồng. Đến nay, các bị cáo cùng gia đình và pháp nhân liên quan đã nộp vào tài khoản tạm giữ của cơ quan điều tra tổng số tiền hơn 8.600 tỉ đồng, đủ khắc phục toàn bộ hậu quả.

T.N

Sự tiếp tay từ công ty kiểm toán

Như đã đề cập, kết quả kinh doanh của 3 công ty Ngôi Sao Việt, Soleil và Cung Điện Mùa Đông đều không đủ điều kiện để phát hành trái phiếu. Lãnh đạo Tập đoàn Tân Hoàng Minh đã chỉ đạo nhân viên tìm đến công ty kiểm toán, "bắt tay" nhau hợp thức hóa các báo cáo tài chính không đúng thực tế.

Hai đơn vị kiểm toán được "chọn mặt gửi vàng" là Công ty TNHH Dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán Nam Việt (gọi tắt là Công ty Kiểm toán Nam Việt) - Chi nhánh phía bắc và Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán Hà Nội.

Tại Công ty Kiểm toán Nam Việt - Chi nhánh phía bắc, công ty này ký hợp đồng kiểm toán báo cáo tài chính riêng và báo cáo tài chính hợp nhất năm 2020 của Công ty Ngôi Sao Việt và Soleil.

Do có thỏa thuận từ trước, công ty kiểm toán thực hiện không đúng các quy định của chuẩn mực kiểm toán Việt Nam. Nhiều khoản mục chính chưa thực hiện kiểm tra hoặc thiếu bằng chứng kiểm toán nhưng công ty vẫn phát hành báo cáo kiểm toán độc lập với ý kiến chấp nhận toàn phần báo cáo tài chính của Soleil và Ngôi Sao Việt.

Tương tự, Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán Hà Nội ký hợp đồng kiểm toán báo cáo tài chính năm 2020 và năm 2021 của Công ty Cung Điện Mùa Đông. Nhân viên công ty kiểm toán ký giả chữ ký của lãnh đạo và kiểm toán viên để phát hành báo cáo kiểm toán độc lập cho Công ty Cung Điện Mùa Đông. Các báo cáo kiểm toán đều được hợp thức hóa để giúp Tập đoàn Tân Hoàng Minh tạo lập điều kiện gian dối trong phát hành trái phiếu.

Nhờ đó, nhóm công ty Ngôi Sao Việt, Soleil và Cung Điện Mùa Đông đạt điều kiện "có báo cáo tài chính năm trước liền kề của năm phát hành được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán đủ điều kiện", phát hành hồ sơ chào bán trái phiếu.

Với sự tiếp tay nêu trên, 4 bị cáo là cựu giám đốc, tổng giám đốc và phó tổng giám đốc của 2 công ty kiểm toán cùng bị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.