Xây dựng ứng dụng đăng kiểm để chống ùn tắc

Tuy nhiên theo các chuyên gia, phải ứng dụng công nghệ và kéo dài thời gian cho xe quá hạn đăng kiểm dài thêm thì mới hiệu quả.

QUANG THUẦN

Tăng cường nhân sự

Theo lãnh đạo Cục Đăng kiểm VN, thực hiện chỉ đạo của Bộ GTVT, Cục Đăng kiểm đã cố gắng hết sức điều động, huy động nhân lực, sử dụng cả các đăng kiểm viên đang được tại ngoại để duy trì hoạt động của các trung tâm đăng kiểm (TTĐK) nhưng tình hình thiếu hụt nguồn nhân lực đăng kiểm viên vẫn vô cùng căng thẳng, chưa thể giải quyết được do không đáp ứng được quy định của Nghị định số 139/2018 của Chính phủ.

Vì vậy, nhằm tháo gỡ khó khăn về nguồn nhân lực phục vụ công tác đăng kiểm trong thời gian trước mắt, Bộ GTVT đã kiến nghị Chính phủ ban hành nghị quyết để sửa đổi, bổ sung khẩn cấp một số quy định của Nghị định 139. Cụ thể, quy định mỗi đơn vị đăng kiểm xe cơ giới chỉ phải bố trí 1 đăng kiểm viên bậc cao, mỗi dây chuyền kiểm định phải bố trí đăng kiểm viên có đủ năng lực thực hiện được đầy đủ các công đoạn kiểm tra thay cho quy định trước đây mỗi dây chuyền kiểm định phải có tối thiểu 3 đăng kiểm viên, trong đó có ít nhất 1 đăng kiểm viên bậc cao. 

Cùng với đó, giảm thời gian thực tập đối với các học viên đã có kinh nghiệm làm việc thực tế và đáp ứng được đầy đủ năng lực chuyên môn cho hoạt động kiểm định. Cụ thể, học viên có tối thiểu 12 tháng thực tập nghiệp vụ đăng kiểm viên theo nội dung do Bộ GTVT quy định nhưng nếu là người có kinh nghiệm trực tiếp thực hiện công tác bảo dưỡng, sửa chữa tại cơ sở bảo hành, bảo dưỡng ô tô từ 36 tháng trở lên sẽ chỉ cần 3 tháng thực tập, từ 24 tháng đến dưới 36 tháng kinh nghiệm cần 6 tháng thực tập, từ 12 tháng đến dưới 24 tháng (có xác nhận của cơ sở bảo hành, bảo dưỡng) thì thời gian thực tập tối thiểu là 9 tháng. 

Trường hợp đăng kiểm viên bị thu hồi giấy chứng nhận (bao gồm các đăng kiểm viên đã nghỉ hưu theo chế độ), được đánh giá lại để cấp giấy chứng nhận đăng kiểm viên mà không phải thực tập nghiệp vụ. Việc bổ sung quy định này sẽ giúp bỏ thời gian thực tập đối với các đăng kiểm viên đã có kinh nghiệm làm việc thực tế. Đáng chú ý, Bộ GTVT cũng đề nghị bãi bỏ điều 26 quy định về số lượng xe cơ giới được kiểm định của đơn vị đăng kiểm, không giới hạn công suất mà theo thực tế tình trạng phương tiện vào kiểm định và thời gian làm việc có thể kéo dài để phát huy hết năng lực của TTĐK.

Song song, Bộ GTVT cũng đề nghị một số nội dung nhằm tháo gỡ cấp bách tình trạng ùn tắc đăng kiểm, tạo thuận lợi cho người dân. Trong đó, có việc cho phép sử dụng lực lượng đăng kiểm của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng tham gia công tác kiểm định xe cơ giới tại các TTĐK. Các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng chính hãng của các nhà sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu ô tô đáp ứng quy định về cơ sở bảo hành, bảo dưỡng tại Nghị định số 116/2017/NĐ-CP và các trang thiết bị, nhân lực đáp ứng QCVN 103:2019/BGTVT (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đơn vị đăng kiểm xe cơ giới) cũng được phép kiểm định ô tô.

Vẫn tồn tại nhiều quy định vô lý

Một trong những nỗi lo lớn nhất của người dân chính là trễ hạn đăng kiểm. Anh Đặng Thành Luân, ngụ Hà Nội, chia sẻ: "Xe tôi đến ngày 21.3 mới hết hạn đăng kiểm nhưng thấy tình hình căng thẳng tôi đã đi đến tận Hà Nam để xếp hàng, nhưng được xếp lịch đến tận 30.3 mới đến lượt. Như vậy, chắc chắn sẽ trễ hạn và có nguy cơ bị phạt trên đường đi". Anh Lê Thịnh, cùng ngụ Hà Nội, cũng có chung nỗi bức xúc: "Xe tôi đến ngày 19.3 hết hạn đăng kiểm, lo lắng bị ách tắc nên tôi mang xe đến tận Bắc Giang để kiểm định, tuy nhiên tình hình cũng không khả quan hơn, xe muốn kiểm định vẫn phải để lại mất 1 ngày".

Theo đề xuất của Bộ GTVT, các phương tiện quá hạn đăng kiểm trong vòng 15 ngày được phép di chuyển đến các đơn vị đăng kiểm để thực hiện kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định mà không bị phạt. Tuy nhiên, các phương tiện này không được chở người, hàng hóa, kinh doanh vận tải. Đây là giải pháp cấp bách được nhiều người quan tâm nhất hiện nay vì có thể giải tỏa tâm lý lo lắng. Ông Nguyễn Quốc Bình, quản trị diễn đàn ô tô OFFB, nhận định: "Các giải pháp trên là khá ổn, trong đó đề xuất huy động lực lượng đăng kiểm của công an, quân đội tham gia giải quyết ùn tắc TTĐK là hợp lý, có thể khắc phục nhanh tình trạng xếp hàng chờ đợi như thời gian qua. Vấn đề còn lại là sự triển khai và phối hợp có đồng bộ, trơn tru hay không?".

Tuy nhiên, đối với nhiều chuyên gia trong ngành, thời hạn giãn chu kỳ đăng kiểm 15 ngày là quá ngắn và có thể không giải quyết được căn cơ. Ông Nguyễn Minh Đồng, chuyên gia nhiều năm trong lĩnh vực ô tô, phân tích: "Xe của tôi đã được đăng ký 15 năm (xe nhập khẩu, động cơ dầu) tại VN, nhưng đi kiểm định chỉ số khí thải vẫn nằm ở ngưỡng 30% cho phép. Hệ thống phanh, hệ thống lái chưa bao giờ có lỗi và các hạng mục khác cũng vậy ngoài việc bóng đèn bị cháy. Nhưng xe tôi phải đi kiểm định 6 tháng/lần sau 12 năm sử dụng là quy định "vô duyên", việc này không phải vì lý do an toàn giao thông. Trong kỹ thuật xe hơi, độ an toàn ô tô không mất đi ngay khi hết hạn kiểm định một ngày, một tuần hay một tháng. Kỹ thuật cơ khí chính xác không phải là thức ăn qua đêm, hay để lâu vài ngày là bị thiu. Chúng ta phải tiếp thu công nghệ mới, tư duy mới để đem lại lợi ích, giảm chi phí xã hội. Khi xe hết hạn kiểm định mà tham gia giao thông, chỉ nên phạt tiền khi chiếc xe thực sự có lỗi kiểm định hạng mục về an toàn như phanh, hệ thống lái. Nhiều khi tôi đi công tác nước ngoài 2 tháng, mà hết hạn kiểm định trong thời gian này thì tôi xử lý thế nào? Ở Đức kiểm tra trễ 2 tháng bị phạt 15 euro, trễ 8 tháng bị phạt 25 euro. Sau khi đóng phạt thì có thêm 2 tháng để đi kiểm tra, trong thời gian đó xe vẫn có thể sử dụng mà không bị gì. Thực tế có những trường hợp xe bị hư dây đai phải đặt hàng cần 2 tháng mới có, theo quy định ở VN làm sao đăng kiểm kịp thời hạn?".

Ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hành khách liên tỉnh và du lịch TP.HCM, kiến nghị: "Giải pháp cần thiết phải đưa vào ở cấp vĩ mô là ứng dụng công nghệ vào việc đăng ký, bởi lẽ có giãn hay gia hạn thời gian đăng kiểm thêm 15 ngày thì cũng không giúp ích nhiều cho việc xếp hàng kéo dài gây ùn tắc, bởi người dân, các chủ xe, chủ phương tiện không thể biết được nơi nào vắng, nơi nào đông, nơi nào thừa, nơi nào thiếu. Phải có một ứng dụng thông minh trên điện thoại để cập nhật tình hình lượng xe đăng ký, từ đó phân bổ hợp lý số lượng xe đến từng TTĐK, như vậy mới giảm được khó khăn cho người dân, giảm bớt thời gian di chuyển, chờ đợi".