Xét xử đại án 'chuyến bay giải cứu': Những cuộc ngã giá hối lộ

Ngày 12.7, TAND TP.Hà Nội tiếp tục xét xử đại án "chuyến bay giải cứu" với phần xét hỏi. Bị cáo Đào Minh Dương, Chủ tịch HĐQT Công ty Vijasun, bị cáo buộc chi hơn 3,5 tỉ đồng để hối lộ cho nhiều quan chức, giúp công ty được cấp phép các chuyến bay đưa công dân Việt Nam về nước.

Chỉ tính riêng Phạm Trung Kiên, cựu thư ký thứ trưởng Bộ Y tế, Dương đưa cho người này 1,1 tỉ đồng. Khai trước tòa, Dương nhiều lần khẳng định bị Kiên ép buộc đưa hối lộ. Dương khai tháng 9.2021, bị cáo đi cùng Lê Hồng Sơn (Tổng giám đốc Công ty Bluesky) đến gặp Kiên tại phòng họp ở Bộ Y tế. Tại đây, Kiên quát tháo Sơn và Dương, yêu cầu phải nộp tiền theo mỗi đầu hành khách.

Theo lời Dương, thấy mức giá Kiên đưa ra quá cao, Sơn có bảo như vậy thì mỗi chuyến phải chi tới mấy tỉ đồng, sao mà chịu được. Lập tức, Kiên nhắc tới chuyện các doanh nghiệp (DN) chi cho Vũ Mạnh Tuấn, cựu cán bộ Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) 150 triệu đồng/chuyến, rồi đề nghị phải chi cho Kiên y như vậy. 

Tương tự, Lê Hồng Sơn khai có xin Kiên giảm giá nhưng Kiên cương quyết không đồng ý, bảo rằng "đã có barem cả rồi". Kết quả, để được phê duyệt chuyến bay, Sơn chi hối lộ hơn 38,5 tỉ đồng cho nhiều quan chức, riêng với Kiên là 6 tỉ đồng. Được gọi lên đối chất, dù thừa nhận đã nhận hối lộ 253 lần với tổng cộng 42,6 tỉ đồng nhưng bị cáo Kiên phủ nhận lời khai của Dương và Sơn. Kiên khai tất cả mức giá, hình thức chi tiền đều do phía DN chủ động gợi ý, thực hiện.

Bên cạnh đó, theo cáo buộc của Viện KSND tối cao, 21 lãnh đạo, cán bộ có thẩm quyền liên quan đến xét duyệt chuyến bay đã có tới hơn 500 lần nhận hối lộ, với tổng cộng gần 165 tỉ đồng.

Trong số này, bị cáo Tô Anh Dũng, cựu thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nhận 37 lần với tổng số 21,5 tỉ đồng. Bị cáo Dũng thừa nhận hành vi phạm tội nhưng cho rằng vì nể nang nên mới tiếp xúc với DN, sau đó "được họ cảm ơn" chứ bản thân bị cáo không vòi vĩnh hoặc đưa ra yêu cầu gì. Thời điểm nhận tiền cựu thứ trưởng "không nhận thức được đây là hành vi vi phạm pháp luật", nghĩ rằng mình không làm bất cứ điều gì sai hoặc lợi dụng, bàn bạc để gây khó khăn cho DN.

Tương tự, bị cáo Nguyễn Quang Linh, cựu trợ lý Phó thủ tướng, thừa nhận Văn phòng Chính phủ bổ sung thêm chức năng thẩm định hồ sơ cấp phép chuyến bay rồi trực tiếp nhận hồ sơ để trình lên lãnh đạo Chính phủ là không đúng, khi thẩm quyền này đã được Thủ tướng giao cho tổ công tác 5 bộ. Cũng vì tạo điều kiện cho một số DN lọt vào danh sách tổ chức chuyến bay, ông Linh được hối lộ 4,2 tỉ đồng. Dù nhận tội, nhưng cựu trợ lý thanh minh đồng ý cầm tiền từ DN vì nghĩ đây "chỉ là quà cảm ơn".

Bên cạnh đó, 2 bị cáo Phạm Trung Kiên và Nguyễn Quang Linh đều khai trước tòa là không đưa tiền nhận hối lộ cho ai khác.