Xôi vò, chè hoa cau - quà Hà Nội thanh tao

Xôi vò bà nấu cầu kỳ lắm, phải chọn nếp mới, hạt tròn mẩy ngâm qua đêm, bà bảo như thế hạt nếp mới nở căng. Đỗ xanh nấu chè và cho vào xôi phải là loại đỗ hạt tiêu tuy nhỏ nhưng vàng và thơm, hạt đầy thịt không lép. Đỗ ngâm qua đêm để hạt ngậm đủ nước, khi đồ không bị sượng. Nước sôi, bà mới đặt chõ lên đồ, đỗ chín bà dùng tay miết nhẹ, hạt đỗ tơi ra là được. Một phần đỗ đã đồ bà để riêng rắc vào chè, phần còn lại cho vào cối giã rồi nắm thành từng nắm nhỏ.

Gạo nếp để ráo, bà rắc chút muối, xóc đều rồi cho vào chõ, bà cẩn thận để một khoảng trống nhỏ giữa chõ cho hơi nước thoát lên, những hạt nếp phía dưới không bị nát. Xôi chín tới bà rải đều ra mâm, quạt cho xôi thật nguội. Mỡ rưới vào xôi phải là mỡ gà, xôi vừa thơm vừa ngậy. Đôi tay khéo léo, bà trộn đều phần xôi với mỡ gà cho từng hạt rời nhau. Đôi tay hơi nhăn nheo ấy, bà cầm từng nắm đỗ, bạt mỏng đỗ lên xôi rồi đảo đều. Đỗ vàng ươm bung tơi bám xung quanh hạt gạo như những hạt vàng. Xong xuôi bà cho lại phần xôi vào chõ và đồ thêm lúc nữa, xôi như thế mới ngon và quyện.

Tôi nhớ những lần bà đồ xôi vò là mấy anh em chúng tôi lại nhấp nhổm. Ngồi ngoài nhà nhưng cứ ngó nghiêng vào bếp rồi hít hà mùi xôi thơm lừng, bà nhìn chúng tôi cười đầy bao dung, có lúc mắng yêu: “Cha bố tụi bây, sắp được ăn rồi”.

Bà luôn tay chỉ để lũ cháu được thưởng thức món ăn yêu thích. Chè hoa cau bà dùng bột sắn quê đã ướp hoa bưởi, pha vào nước lạnh cho tan rồi cẩn thận lọc lại. Đường hoa mai nấu tan trong nồi, nước sôi bà từ từ đổ bát bột sắn vào khuấy đều tay, nước hơi sánh lại thì dừng để bột không bị quá già hay quá non. Đỗ xanh bà rắc vào chè thật khéo, không chìm, không vón cục mà chỉ lơ lửng như hoa cau vàng ươm, nhẹ nhàng, tinh khiết. Khi ăn rưới chút nước dừa lên cùng đĩa xôi vò vàng thơm thật tuyệt.

Món chè hoa cau như như người Hà Nội, nhẹ nhàng, thanh tao nhưng lại ngọt ngào, tình cảm. Xôi vò bà nấu thơm thảo như tấm lòng của bà vậy, nhẩn nha từng hạt xôi ngậy ngậy, thơm thơm chẳng thể nào quên.

Thấy chị bán hàng rong ngồi dưới gốc cây góc phố, tay múc bát chè hoa cau với hương thơm nhẹ mà lan tỏa, đĩa xôi vò vàng ươm tôi lại nhớ bà. Món quà người Hà Nội hay ăn vào những buổi sáng có khi nửa buổi chiều đó đã đi sâu vào tiềm thức của bao người dân Hà Nội và của mỗi vị khách du lịch khi đến với thành phố văn hiến này.