Xung đột chực chờ tại Trung Đông

Tờ The Wall Street Journal hôm qua dẫn nguồn tin tiết lộ Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper và quyền Cố vấn an ninh quốc gia Charles Kupperman đã thảo luận các hành động quân sự đối với Iran để đáp trả vụ tấn công các cơ sở dầu mỏ ở Ả Rập Xê Út hồi cuối tuần. Ông Esper sau đó tuyên bố quân đội Mỹ đang làm việc với các đối tác để đối phó với cuộc tấn công “chưa từng có tiền lệ” và bảo vệ trật tự quốc tế mà theo Mỹ là đang bị Iran gây tổn hại.

Mặc dù lực lượng Houthi ở Yemen nhận trách nhiệm vụ tấn công nhưng phía Mỹ nghi ngờ Iran đứng sau hành động này. AFP dẫn lời ông Turki al-Maliki, phát ngôn viên liên quân do Ả Rập Xê Út dẫn đầu tại Yemen, cho biết: “Mọi dấu hiệu chỉ ra rằng vũ khí được sử dụng trong 2 cuộc tấn công bắt nguồn từ Iran”.

Tổng thống Trump trong cuộc họp báo hôm qua nói “có vẻ như” Iran là thủ phạm nhưng nhấn mạnh sẽ chờ đến khi có kết luận điều tra mới khẳng định. Chủ nhân Nhà Trắng cho hay đã cử Ngoại trưởng Mike Pompeo đến Riyadh để tìm hiểu và sẽ sớm có kết quả. Nhà lãnh đạo nói không muốn dính vào một cuộc xung đột mới nhưng “đôi khi cần phải làm vậy” và tuyên bố nếu cuộc tấn công đáp trả diễn ra thì Ả Rập Xê Út sẽ là bên đóng vai trò chính chứ không phải Mỹ.

Chính quyền Iran đã bác bỏ mọi liên quan và gọi những cáo buộc là “vô căn cứ”. Tổng thống Hassan Rouhani hôm qua mô tả các cuộc tấn công là “quyền tự vệ chính đáng” của người dân Yemen, đáp trả việc liên quân do Ả Rập Xê Út dẫn đầu tiến hành không kích làm nhiều dân thường Yemen thiệt mạng từ năm 2015, theo RT. Ngoài ra, mâu thuẫn mới nhất khiến cho cánh cửa đối thoại giữa Mỹ và Iran bị đóng lại hoàn toàn khi lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei hôm qua tuyên bố: “Iran sẽ không đàm phán với Mỹ” và nhấn mạnh chính sách gây sức ép tối đa của Washington lên Tehran là “vô giá trị”.

Cuộc tấn công nói trên đã làm sản lượng dầu của Ả Rập Xê Út giảm 5,7 triệu thùng/ngày (tương đương 6% sản lượng toàn cầu), đẩy giá dầu thế giới tăng chóng mặt. Giá dầu Brent hôm qua được giao dịch trên mức 68 USD/thùng. Reuters dẫn một số nguồn tin cho hay phải mất vài tháng hoạt động sản xuất của Ả Rập Xê Út mới khôi phục bình thường. Một số nước châu Á như Hàn Quốc và Nhật Bản để ngỏ khả năng mở kho dự trữ dầu trong trường hợp nguồn cung cấp từ quốc gia Trung Đông bị gián đoạn. Trong khi đó, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Rick Perry cho biết Tổng thống Trump đã chỉ thị xuất dầu từ kho dự trữ nếu cần nhưng vị quan chức tự tin rằng “thị trường vẫn đang được cung cấp đầy đủ”.