Y án tử hình Trương Mỹ Lan

Sau 1 tháng xét xử phúc thẩm, Toà án nhân dân cấp cao tại TP.HCM đã tuyên mức án chung là tử hình đối với bị cáo Trương Mỹ Lan, 68 tuổi, là Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Cụ thể, HĐXX tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan mức án 16 năm tù về tội “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, mức án tử hình về tội “tham ô tài sản”, mức án 20 năm tù về tội “đưa hối lộ”. Tổng hình phạt là tử hình.

HĐXX nhận định, hành vi của bị cáo Lan là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, một lúc phạm nhiều tội, chiếm đoạt số tiền rất lớn, gây dư luận xấu trong xã hội, ảnh hưởng lớn đến an ninh tiền tệ. Bản án sơ thẩm xét xử bị cáo Lan mức án tử hình về tội “tham ô tài sản" là đúng người, đúng tội, không oan sai.

HĐXX cũng ghi nhận thêm một số tình tiết giảm nhẹ là bị cáo đã thừa nhận hành vi phạm tội, ăn năn hối cải, thể hiện sự quyết tâm khắc phục hậu quả. Từ đó, HĐXX ghi nhận, chấp nhận một phần kháng cáo giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Lan về tội "vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".

Về tội "đưa hối lộ", HĐXX cho rằng bị cáo Lan không đủ điều kiện để giảm nhẹ hình phạt nên bác kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt về tội danh này.

HĐXX cũng xác định, bị cáo Lan là người sở hữu 91,5% cổ phần của Ngân hàng TMCP Sài Gòn, tức SCB, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lãnh đạo chủ chốt tại SCB và Vạn Thịnh Phát lập các hồ sơ khống, rút tiền ngân hàng.

Để hợp thức hóa việc rút tiền và tránh bị phát hiện sai phạm, bị cáo Lan yêu cầu cán bộ ở SCB chuyển tiền giải ngân vào các công ty "ma", sau đó rút tiền mặt hoặc chuyển lòng vòng nhằm cắt đứt dòng tiền. Trong đó, từ năm 2012 đến 2017, bị cáo Lan đã chỉ đạo lập hồ sơ khống cho 304 khách hàng, vay 368 khoản. Đến năm 2022, các khoản vay này còn dư nợ hơn 132.000 tỉ đồng cả gốc và lãi. Sau khi cấn trừ vào số tài sản đảm bảo các khoản vay này gây thiệt hại 64.600 tỉ đồng. Hành vi trong giai đoạn này của bị cáo Lan phạm tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Từ tháng 2.2018 đến tháng 10.2022, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ, vay vốn của SCB 545.000 tỉ đồng, chiếm đoạt 304.000 tỉ; gây thiệt hại gần 130.000 tỉ đồng tiền lãi phát sinh. Do bộ luật Hình sự 2015 có sự thay đổi về đường lối xử lý đối với các sai phạm xảy ra tại thời điểm trước và sau ngày 1.1.2018 nên hành vi của bị cáo Lan đã phạm vào tội "tham ô tài sản".

Trong suốt 10 năm thâu tóm SCB, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo đồng phạm giải ngân cho nhóm công ty trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát tổng cộng hơn 2.500 khoản vay. Đến tháng 10.2022, nhóm của bị cáo Lan và hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát còn gần 1.300 khoản vay dư nợ 677.000 tỉ đồng gốc và lãi.

Ngoài ra, để che giấu thực trạng yếu kém của SCB, để SCB thoát khỏi diện kiểm soát đặc biệt, bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo thuộc cấp mua chuộc đoàn cán bộ thanh tra. Trong đó, Võ Tấn Hoàng Văn, cựu Tổng giám đốc SCB đã 4 lần đưa cho bị cáo Đỗ Thị Nhàn, là Cục trưởng Thanh tra, giám sát thuộc Ngân hàng Nhà nước số tiền 5,2 triệu USD; đưa tiền và quà cho các thành viên đoàn thanh tra để bưng bít sai phạm, tạo điều kiện cho SCB được tiếp tục tái cơ cấu. Với hành vi này, bị cáo Trương Mỹ Lan đã phạm tội "đưa hối lộ".

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX tuyên bị cáo Trương Mỹ Lan có trách nhiệm bồi thường cho SCB hơn 673.000 tỉ đồng. Tiếp tục thi hành lệnh kê biên đối với hàng loạt động sản, bất động sản của bị cáo Trương Mỹ Lan để đảm bảo nghĩa vụ thi hành án. Các bị cáo khác trong vụ án bị tuyên mức án từ 3 năm tù treo đến tù chung thân.